Bestaat creativiteit nog wel in de tijd van AI?

Ik schrok toen ik voor het eerst de AI tool Midjourney gebruikte. Met mijn opleiding als producent van beeldmateriaal zag ik hoe een computer binnen een minuut plaatjes genereerde die ik nog niet eens in dágen zou kunnen fabriceren. Wellicht niet foutloos, maar wel met een compositie, lichtinval en detaillering die boven mijn pet uit reist. Oei!

En nu ik zie welke AI toepassingen Adobe aanbiedt, zoals het aanvullen van foto’s, het uitkiezen van kleurenpaletten, hulp bij het uitknippen van figuren, ja dan hou ik m’n hart vast voor de DTP’ers, fotobewerkers en animatoren die het heerlijk vinden om dat productiewerk handmatig te doen. 

De creatieve revolutie

In het werkveld merk ik dat de term ‘creativiteit’ op verschillende manieren wordt geïnterpreteerd. Zo ziet de één het als ‘de mogelijkheid om te creëren’ - wat zich wellicht richt op het maken van nieuwe uitingen, maar hierin het maken centraal stelt. Als we gaan kijken welke invloed technologie hierop heeft, dan kunnen we concluderen dat technologie de mens al een hele lange tijd bij dit maakproces helpt. En zoals hamers en spijkers ervoor zorgden dat we hout gemakkelijker aan elkaar konden bevestigen, helpt AI ons nu om veel sneller beeldmateriaal te produceren. Niks nieuws dus, eigenlijk.

Een andere definitie van creativiteit is het bedenken van iets nieuws en origineels. En daar stelt AI ons wél op de proef. Want AI tools willen input. “Wat kan ik vandaag voor je betekenen?” of “Wat wil je zien?” Op dat moment klapte ik even dicht. “Oh jee, alles blijkt mogelijk te zijn! Wat nu?” In mijn geval begon ik maar met prompts in te vullen die ik op Google had gevonden. Maar langzaam maar zeker begon ik wat te experimenteren, zag ik dat de gekste vragen zorgden voor de meest interessante resultaten en begon ik wat meer op mijn fantasie te vertrouwen. Na een tijdje voelde ik me creatiever dan dat ik in een lange tijd had gevoeld.

Veranderingen door AI in het creatieve werkveld

De komst van AI in de tools die we kennen vergt dus wel wat aanpassingsvermogen van ons als mensen, en van de industrie. Het zal me daarom niks verbazen dat het werkveld gaat veranderen en banen komen te vervallen - simpelweg omdat we straks hetzelfde werk in veel minder tijd kunnen uitvoeren. Maar daarentegen geeft AI ons de ruimte om de unieke kwaliteiten weer uit de mens te halen. Namelijk het aanspreken van je voorstellingsvermogen, gevoelens om te zetten naar ideeën, om combinaties te maken die wellicht niemand eerder zag en verbinding te creëren. 

Dus ja, AI neemt wellicht een deel van onze mogelijkheid om te creëren over, maar het geeft ons fantastische output wanneer we als mens weten hoe we eenmaal door hebben hoe we het moeten gebruiken. En wat dat betreft geeft AI de mens het recht terug om haar unieke capaciteiten optimaal te benutten - namelijk door van nature creatief te zijn.

Meer hierover? Muzikant Jacob Collier kan dit gedachtegoed over AI als de beste verwoorden.